Co warto wiedzieć o grzybach?
Sezon na grzyby w pełni. Grzyby uprawne tj. pieczarki czy boczniaki są na wyciągniecie ręki przez cały rok ze względu na usystematyzowaną produkcję. Jednak grzyby leśne są dostępne tylko sezonowo lub w formie przetworzonej, a ich dostępność zależy głównie od pogody. Wśród najbardziej cenionych gatunków grzybów leśnych znajdują się borowiki, kurki, podgrzybki, kanie, koźlarze czy maślaki, a jedyną ich zaletą są walory smakowe… Czy to prawda? Oczywiście, że nie!Polecani dietetycy
-
Elżbieta Gmurczyk
-
Małgorzata Łyżniak
Dyplomowany dietetyk, specjalista ds. żywienia człowieka, założyciel firmy -
Jolanta Czepułkowska
Dyplomowany dietetyk kliniczny, psychodietetyk -
Anna Huma - Nande
Dyplomowany dietetyk kliniczny
W ok. 70- 90% grzyby składają się z wody, ich sucha masa to głównie białko, dlatego możemy spotkać się z określeniem grzybów jako „leśnego mięsa”. Są też niskokaloryczne (w 100g świeżej masy jest mniej niż 50kcal). Pomimo, że kaloryczność grzybów jest bardzo niska, to ich gęstość odżywcza jest stosunkowo wysoka. Właśnie dlatego grzyby mogą stanowić ważny element diet odchudzających.
Są bogate w błonnik, który pełni istotną funkcję w procesie trawienia. Poprawia perystaltykę jelit oraz zapobiega zaparciom. W składzie chemicznym niektórych grzybów np. boczniaka ostrygowatego stwierdzono obecność beta-glukanów. Związki te przede wszystkim stymulują układ immunologiczny a także mogą być stosowane w profilaktyce i terapii chorób nowotworowych. Dowiedziono, że beta- glukany obniżają również poziom cholesterolu LDL we krwi. Owocniki grzybów zawierają niewielkie ilości cukrów prostych (wyjątkiem jest boczniak) oraz tłuszczów (około 75% całkowitej zawartości kwasów tłuszczowych stanowią cenne NNKT).
A co z mikroskładnikami? Głównym pierwiastkiem, który występuje w grzybach jest potas, który m.in. kontroluje ciśnienie krwi, poprawia koncentrację. Grzyby zawierają również: żelazo, wapń, fosfor, jod, selen, sole magnezu. Obfitują w witaminy, zwłaszcza z grupy B, szczególnie witaminę B1, B2 a także B3. Grzyby zawierają substancje antyoksydacyjne, etanolowe ekstrakty ze 150 gatunków grzybów wykazują działanie przeciwutleniające.
Jak je przechowywać?
Grzyby można: marynować, suszyć, mrozić oraz przerabiać bezpośrednio po pozyskaniu, dopóki są świeże. Należy pamiętać o ich wcześniejszym dokładnym umyciu, aby usunąć szkodliwe zanieczyszczenia z ich powierzchni.
Grzyby trujące – nie znasz gatunku, nie ryzykuj!
Trzeba uważać na grzyby trujące, podobne do kapeluszników jadalnych. Powinny być zbierane tylko znane nam gatunki, jeśli mamy jakieś wątpliwości lepiej nie ryzykować. Konsumpcja grzybów trujących może być powodem ciężkiego zatrucia, a nawet śmierci.
Najlepszym wyborem będą świeże, prosto z lasu grzyby. Jednak zarówno mrożone jak i suszone również wykazują wysokie wartości odżywcze. Unikać należy żywności wysoko przetworzonej z dodatkiem grzybów, często są to śladowe ilości, np. popularny bulion grzybowy zawiera w swoim składzie tylko 0,7% grzybów, a reszta to sól, utwardzony tłuszcz roślinny, wzmacniacze smaku np. glutaminian sodu i inne niezdrowe składniki. Warto czytać etykiety i sprawdzać rzeczywistą zwartość cennych kapeluszników.
Nie wiesz jak wykorzystać je w kuchni? Wypróbuj nasze inspiracje :)
Zupa grzybowa
Składniki:
- 0,75 - 1 kg grzybów leśnych
- 1 litr bulionu warzywnego
- 3 łyżki kwaśnej śmietany min. 12%
- 5 łyżek oliwy z oliwek
- 2 marchewki
- 1 korzeń pietruszki
- 1 por
- 1 cebula
- 2 ziarna ziela angielskiego
- 4 ziarna pieprzu
- liść laurowy
- sól
- świeżo zmielony czarny pieprz
- do podania garść listków natki pietruszki
Sposób przygotowania:
Grzyby oczyść z piasku. Dokładnie umyj pod bieżącą wodą. Pokrój na plastry. Cebulę obierz i pokrój w kosteczkę. Marchewki i pietruszkę obierz, umyj i pokrój na plasterki. Z pora usuń wierzchnie liście. Dokładnie umyj i również pokrój na plasterki. Na patelni rozgrzej połowę oliwy z oliwek. Smaż na niej marchewkę, pietruszkę i pora przez 3-4 minuty. Przełóż do garnka i zalej bulionem. Dodaj ziele angielskie, pieprz i liść laurowy. Gotuj na średnim ogniu przez 15-20 minut.
Na pozostałej oleju smaż cebulę. Kiedy będzie miękka, dodaj grzyby i smaż, często mieszając na średnim ogniu przez 6-8 minut, aż powstały z nich płyn całkiem odparuje. Grzyby dopraw solą i pieprzem. Smaż jeszcze kilka chwil. Przełóż je do garnka i gotuj przez 10 minut.
Zupę dopraw solą i pieprzem.
Śmietankę wymieszaj z kilkoma łyżkami gorącej zupy. Wlej delikatnie do garnka zestawionego z ognia. Garnek postaw ponownie na ogniu i doprowadź do wrzenia. Zdejmij z ognia i przykryj.
Podawaj z listkami natki i kromką żytniego chleba.
Makaron z sosem grzybowym
Składniki:
- makaron tagliatelle (najlepiej pełnoziarnisty) 200g
- świeże grzyby 300-400g
- cebula 1 szt
- oliwa z oliwek 2 łyżki
- natka pietruszki
- sól
- pieprz czarny
- śmietanka 12% 3 łyżki
- czosnek 1 ząbek
Oliwę z oliwek rozgrzej na patelni, podsmaż cebulę pokrojoną w kostkę. Dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek i pokrojone w plasterki grzyby. Duś kila minut na małym ogniu. Następnie dodaj śmietankę, przypraw do smaku solą i pieprzem, wymieszaj i zagotuj. Zdejmij z ognia. W międzyczasie ugotuj al dente makaron w osolonej wodzie. Przecedzony, gorący makaron wsyp na patelnię z sosem grzybowym. Delikatnie zamieszaj i podawaj zaraz po przyrządzeniu. Posypać obficie zieloną pietruszką.
Autor:
Dominika Mróz
Podobne artykuły
25 sierpnia – Dzień polskiej żywności
Pierogi, gołąbki, bigos, kotlet schabowy – czy polska kuchnia jest zdrowa ? Nasza tradycyjna kuchnia kojarzy się na pierwszy „rzut oka” z kuchnią tłustą, mięsną i kartoflaną. Ale czy tak naprawdę wygląda? Niekoniecznie. Za ogromna zaletę należy uznać jej różnorodność pod względem zarówno składników jak i smaków.
Co kryje w sobie pomidor?
Sięgając do czasów ławki szkolnej, a nawet jeszcze wcześniej, na myśl przychodzi mi gra w pomidora ;) Nie można było dowiedzieć się niczego od współgraczy, bo na każde zadane pytanie słyszeliśmy jedynie odpowiedź pomidor :) Ale do czasu ;) Podstęp, taktyka i można było skusić przeciwnika ;) A czym może skusić nas prawdziwy pomidor? :)
Czy nasza domowa spiżarka może kryć remedium na poparzenia słoneczne?
Wreszcie nadeszło lato.... Kto nie tęsknił za letnimi promieniami słońca ... ręka w górę! ;) Nie widzę chętnych ;) Każdy spragniony pięknej aury wykorzystuje każdą chwilę aby złapać każdy strumień słońca. Czy umiemy się opalać ? Czy robimy to bezpiecznie dbając o naszą skórę i zdrowie ? Niestety, nie zawsze nam to wychodzi. Często jest już za późno na reakcję, bo zapomnieliśmy nałożyć krem z filtrem, po wieczornej kąpieli nasza barwa ciała przybiera kolor czerwonego raka, skóra ciągnie a do tego dochodzą dreszcze i pierwsze objawy udaru słonecznego w różnym stadium. Czy chcąc zareagować szybko i nie mając pod ręką pianki na poparzenia możemy sobie pomóc? Czas zajrzeć do domowej spiżarki aby sprawdzić co pozwoli ukoić ból i przywrócić równowagę skórze.
