Koszmar dzieciństwa - szpinak :)
Zielony, papkowaty, bez smaku.... tak z pewnością kojarzy się nam szpinak, kiedy sięgniemy pamięcią do czasów przedszkolnych ;) Ale czy faktycznie takie wspomnienie powinno ciągnąć się za nami w nieskończoność ? Nie zgadzamy się na to, dlatego czas na nowe otwarcie - szpinak w smacznej, zdrowej, wartościowej odsłonie. Zaczynamy! :Polecani dietetycy
-
Małgorzata Łyżniak
-
Elżbieta Gmurczyk
Dyplomowany dietetyk, specjalista ds. żywienia człowieka
Rodowód perskiego ziela
Szpinak pochodzi z rodziny szarłatowatych. Jego korzenie sięgają rejonów środkowo- zachodniej Azji. W VII w. szpinak został przesłany w prezencie przez władcę Nepalu do Chin i wówczas otrzymał nazwę "perskiego ziela". Maurowie w IX w. przywieźli liście szpinaku na Sycylię i tak warzywo to zagościło w Europie. XII wiek to podbój Hiszpanii, XIII w. Niemiec, XIV w. Anglia i Francja. Legenda głosi , że Królowa Francji Katarzyna Medycejska tak polubiła smak szpinaku, iż nakazała jego podawanie do każdego posiłku. W Polsce swoją karierę szpinak rozpoczął w XVII wieku. Na 8 mln ton produkcji światowej tych bogatych w wartości odżywcze drogocennych liści, aż 7 mln pochodzi z Chin, Japonii, Korei oraz Pakistanu.
Charakterystyka szpinaku
Szpinak jest rośliną jednoroczną, która dorasta do 50 cm wysokości. Natomiast korzeń tego warzywa może osiągnąć długość 180 cm. Liście stają się coraz większe, im wyżej się znajdują. Kształt liści jest najczęściej owalny lub trójkątno-strzałkowaty.
Kaloryczność, witaminy i składniki mineralne
* 100 g szpinaku = 23 kcal;
* witamina C - 28.1 mg w 100 g warzywa;
* witamina A, B6, E, K, kwas foliowy;
* potas - 558 mg w 100g warzywa;
* wapń - 99 mg w 100 g warzywa;
* magnez - 79 mg w 100 g warzywa;
* sód - 79 mg w 100 g warzywa;
* białko - 2,9 g w 100 g warzywa;
* błonnik - 2.2 g w 100 g warzywa.
* luteina - 11.93 mg w 100 g surowego warzywa, 7,04 mg w 100 g gotowanego warzywa.
Właściwości szpinaku
* zmniejsza ryzyko zachorowań na nowotwory i choroby zwyrodnieniowe poprzez zawartość antyoksydantów;
* spowalnia procesy miażdżycowe;
* opóźnia starzenie się komórek i poprawia wygląd skóry;
* chroni wzrok: poprawia ostrość widzenia, przeciwdziała powstawaniu zaćmy, opóźnia proces starzenia plamki żółtej;
* zmniejsza ryzyko chorób układu krążenia - obniża ciśnienie, wzmacnia naczynia krwionośne, zmniejsza poziom złego cholesterolu, zapewnia prawidłową krzepliwość krwi;
* wpływa pozytywnie na układ nerwowy - obniża napięcie, łagodzi stres;
* chroni przed osteoporozą;
* przyczynia się do prawidłowego utrzymania stanu zębów i kości.
Ostrożności nigdy za wiele ...
Szpinak jest bardzo zdrowym warzywem, jednak w przypadku osób obciążonych jednostkami chorobowymi, spożywanie szpinaku powinno być w pełni kontrolowane lub wykluczone. Dlaczego ? Szpinak w nadmiarze może zaszkodzić osobom cierpiącym na dne moczanową, kamicę nerkową, w tym kamicę szczawianową. Jeśli ktoś choruje na tego rodzaju schorzenia, powinien wykluczyć szpinak ze swojej diety aby nie doprowadzić do nagłego ataku choroby. Szpinak nie jest polecany osobom mającym problemy z nerkami, osteoporozą, wątrobą czy reumatyzmem.
Zastosowanie szpinaku w kuchni
Zastosowanie szpinaku w kuchni jest bardzo szerokie. W czym świetnie sprawdzi się szpinak?
* w sezonie - tylko świeże liście szpinaku, które można łączyć np. ze świeżymi owocami, serami, orzechami itp., tworząc smaczne, orzeźwiające sałatki;
* szpinak może być też składnikiem farszu do pierogów, naleśników, omletów, tart, zapiekanych ciast francuskich, tworząc wytrawne danie;
* może być dodawany do makaronów z innymi dodatkami mięsno - warzywnymi;
* może stanowić bazę do zdrowych koktajli / smoothie;
* mrożony, można użyć zimą jako dodatek warzywny do dania głównego i przyrządzić go na oliwie z odrobiną czosnku.
Ciekawostki o szpinaku :)
* Popeye - bohater komiksów stworzony w 1929 r.; marynarz, który bardzo lubił bójki a żeby mieć wystarczająco siły fizycznej - zjadał puszkę szpinaku :)
* Przez bardzo długi czas szpinak był uznawany za bardzo dobre źródło żelaza, co prawdą do końca nie jest; mit ten wynika po prostu z błędu sekretarki, która tworząc raport z badań amerykańskiego naukowca wpisała, że w 100 g szpinaku znajduje się 30 g żelaza a prawidłowa wartość to... 3g na 100 g warzywa;
* Sławę szpinak w XIX w. zyskał dzięki pielęgniarkom od św. Wincentego, które zajmowały się chorymi i ubogimi, których to poiły czymś w rodzaju nalewki/ wina ze szpinaku, która przywracała zdrowie i siły witalne.
Szpinak to samo zdrowie na talerzu. Jeśli jeszcze nie wprowadziliście go do codziennej diety, czas to zrobić! Koniec koszmaru z przeszłości! Czas na nowe rozdanie szpinakowej porcji zdrowia :) Wypróbujcie sami a przekonacie się, że było warto :)
Przyjemnie zielonych doznań z perskim zielem ;)
Autor:
Katarzyna Gryska
Podobne artykuły
Pigwa - polska cytryna? :)
23 września wkroczyliśmy w kalendarzową jesień. A jak wiadomo ta pora roku oprócz pięknych i kolorowych odsłon, mieniących się barw i odcieni, jest dosyć zdradliwa. Nie trzeba długo się "starać" aby złapać infekcję, katar czy po prostu - uporczywe przeziębienie zmusi nas do pozostania w domu i wygrzania tych wszystkich zarazków, które zdążyły nas zaatakować. Ale my przezornie zamiast leczyć, chcemy zapobiegać. Dlatego dziś kilka słów o pigwie:) Czy oby pigwa ma tylko zbawienne działanie, mogące uchronić nas przed grypą czy innym choróbskiem?
Zawsze jest pora na... kalafiora!
To pyszne warzywo, na pierwszy rzut oka niepozorne, a jednak posiadające wiele korzystnych właściwościach dla naszego zdrowia. Delikatne w smaku, z bogactwem składników odżywczych, tak więc czym prędzej powinno znaleźć w naszym menu.
Zapobieganie nadwadze i otyłości to coś więcej niż dbanie o sylwetkę – to realna troska o zdrowie!
Ostatnio rozmawiałyśmy w Gabinecie z Pacjentką o tym czym są nadwaga i otyłość. Czy to tylko choroba polegająca na zbyt dużej masie ciała, która często utrudnia codzienne funkcjonowanie? Czy może jest w tym coś więcej niż tylko trudność w zawiązaniu sznurówki w bucie lub problem z oddechem po podbiegnięciu do autobusu?
