Warzywa trochę zapomniane czyli smakołyki z poprzedniej epoki
Kapusty, ziemniaki, buraki, kalafiory.. to przecież standardowe warzywa, które codziennie trafiają do naszej kuchni i przygotowujemy z nich pyszne potrawy na rodzinny stół czy też po prostu posiłki do pracy lub do szkoły. A które z warzyw były wykorzystywane kilkadziesiąt lat temu a obecnie pomimo wartości odżywczych nie są tak doceniane przez współczesnych twórców sztuki kulinarnej ? Zajrzyjmy na karty historii aby sprawdzić, które z warzyw warto na nowo odkryć i wprowadzić do jadłospisu aby nieco zaskoczyć bliskich ale i wzbogacić w witaminy i mikroelementy nasze menu. Polecani dietetycy
-
Elżbieta Gmurczyk
-
Małgorzata Łyżniak
Dyplomowany dietetyk, specjalista ds. żywienia człowieka, założyciel firmy -
Anna Huma - Nande
Dyplomowany dietetyk kliniczny -
Jolanta Czepułkowska
Dyplomowany dietetyk kliniczny, psychodietetyk -
Anna Kowalczyk - Soszyńska
Dyplomowany dietetyk, psychodietetyk
Pasternak do złudzenia przypomina korzeń pietruszki. Do XVIII wieku był bardzo popularnym warzywem w Polsce zarówno w kuchni gospodarskiej ale karmiono nim także zwierzęta. Warzywo zostało nieco wyparte przez włoszczyznę, którą na polskie stoły wprowadziła Bona ale czas przypomnieć sobie lub też zapoznać się z wizualnym bratem bliźniakiem popularnej pietruszki. Pasternak nieco pachnie i smakuje bardziej jak marchewka z nutą orzecha niż jak pietruszka. Jest doskonałym źródłem błonnika, witaminy C, E, B6, kwasu foliowego, potasu, fosforu, wapnia, magnezu. Pasternak wspomaga pracę układu krążenia, działa rozkurczowo, przeciwzapalnie, poprawia przemianę materii ale i poprawia apetyt dzięki zawartości kumaryn. Poza tym wykazuje właściwości moczopędne, co wpływa pozytywnie na oczyszczenie dróg moczowych i nerek. Co ciekawe, pasternak działa uspokajająco, łagodzi bóle menstruacyjne, ułatwia zasypianie ale i jest bardzo dobrym naturalnym wspomagaczem w walce z infekcjami i uporczywym przeziębieniem. Pasternak sprawdza się także w pracy układu trawiennego, wspiera utrzymanie prawidłowej masy ciała, jest niskokaloryczny ( 100 g to jedyne 75 kcal) i działa przeciwłupieżowo. Jego nasiona tak jak i korzeń mają zastosowanie nie tylko w przemyśle spożywczym i gastronomii ale także kosmetycznym i farmaceutycznym.
Brukiew
Brukiew to inaczej karpiel. Należy do rodziny kapustnych a dokładniej jest skrzyżowaniem rzepy i kapusty. Jest idealnym rozwiązaniem dla osób dbających o linię, ponieważ 100 g tego warzywa dostarczy nam jedynie 37 kcal. Natomiast wszystko z umiarem. Warzywa tego nie można spożywać zbyt często, ponieważ może doprowadzić do niedoczynności tarczycy, dlatego też nie zalecamy brukwi w diecie osób borykających się ze schorzeniami tarczycy ale również uważać powinni Ci, którzy mają problemy ze stanami zapalnymi układu pokarmowego. Pozostali konsumenci mogą wprowadzić brukiew do swojej diety i korzystać z jej właściwości odżywczych. A jakich ? Karpiel jest bardzo dobrym źródłem potasu, fosforu, wapnia, witaminy C. Wykazuje właściwości antynowotworowe dzięki zawartości glukozynolanów odpowiedzialnych za dość szybkie wydalanie z organizmu czynników rakotwórczych a także bardzo dobrze działa na kaszel oraz na skórę, włosy i paznokcie.
Skorzonera
Inaczej nazywana czarnym korzeniem a inna bardziej wdzięczna nazwa to wężymord ;) W smaku przypomina szparagi i zaleca się jej wcześniejszą obróbkę termiczną w postaci gotowania lub pieczenia. To co charakterystyczne dla tego warzywa to zawartość inuliny, która reguluje poziom cukru we krwi, hamuje powstawanie złego cholesterolu oraz oczyszcza organizm z toksyn. Bardzo pozytywnie wpływa także na układ pokarmowy, pracę jelit i żołądka. Zapobiega zaparciom i bardzo dobrze sprawdza się w diecie osób, które przeszły mocno obciążające dla organizmu choroby, w tym także te o podłożu psychologicznym lub psychiatrycznym a nawet w przypadku złego samopoczucia i stanów depresyjnych. W dawnych czasach skorzonera była wykorzystywana w medycynie niekonwencjonalnej jako antidotum na ugryzienie węża. 100 g warzywa to 63 kcal bogate w potas,fosfor, wapń, kwas foliowy, witaminę C, B6, A, E,K. Skorzonerę można nabyć w sklepach ekologicznych i wszędzie tam, gdzie oferowana jest zdrowa żywność. Z takiego czarnego korzenia można wyczarować lecznicze wino, które pozwoli wzmocnić zdrowie każdego konsumenta.
Topinambur
Topinambur czyli słonecznik bulwiasty albo także karczoch jerozolimski wywodzi się z rodziny astrowatych. Do Polski trafił w XVII wieku i był nazywany po prostu bulwą. Na dworze Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego topinambur był podawany w sosie z dodatkiem masła i cytryny, jednak nie wszyscy uważali go za przysmak czy rarytas z wyższej półki. W XIX wieku był on spożywany w kuchni jarskiej, jednak XX wiek to zdecydowane górowanie ziemniaka nad słonecznikiem bulwiastym. Czas jednak wrócić do tej bulwy i sprawdzić, jakie wartości odżywcze kryje w sobie. Podobnie jak skorzonera, topinambur zawiera w swoim składzie inulinę, więc obniża poziom cukru we krwi, zapobiega powstawaniu złego cholesterolu, przyspiesza wydalanie toksyn z organizmu w tym także alkoholu. Działa antynowotworowo szczególnie w obrębie raka sutka. wspomaga pracę jelit, wątroby, chroni przed zakażeniami układu moczowego. 100 g surowego topinamburu to 73 kcal, w których odnajdziemy błonnik, witaminę C, A, E,K, B6. Warzywo to cechuje się szczególnie dużą zawartością potasu (429 mg/ 100 g) ale również fosforu,magnezu i wapnia.
Zachęcamy do odkrywania zdrowia w warzywach z poprzedniej epoki ;)
Może warto wybrać się na zakupy i sięgnąć po to, o czym współcześnie nieco już zapomniano ? :)
Autor:
Katarzyna Gryska
Podobne artykuły
Jak przeciwdziałać efektowi jo-jo?
Każdy, kto rozpoczyna przygodę z dietą, zaznajomił się z pewnością także z tzw. pojęciem efektu jo-jo. Mit czy prawda? Czy każda dieta musi zakończyć się efektem jo-jo? Czym właściwie jest to zjawisko i jak jemu zapobiec? Porady i jednocześnie wskazówki poniżej:) Ale najpierw kilka podstawowych pytań :)
Co jeść na śniadanie, gdy od rana mamy mało czasu? :)
Posiłki muszą być spożywane regularnie, począwszy od zdrowego, pełnowartościowego śniadania, aby zapewnić organizmowi materiał do pracy na cały dzień, nie powodując zbędnego odkładania tkanki tłuszczowej w naszym ciele. Jak powinno wyglądać śniadanie i co zrobić, kiedy rano nie mamy wystarczająco dużo czasu na przygotowanie zdrowego posiłku?
Czy warto używać oleju kokosowego?
Olej kokosowy ma z pewnością nieocenione walory smakowe. Jeżeli chodzi natomiast o jego zalety zdrowotne to ze względu na wysoką zawartość tzw. MCT (Medium Chain Triglicerides) średniołańcuchowych kwasów tłuszczowych jest łatwostrawny, zatem zalecany m.in. osobom cierpiącym na choroby wątroby oraz w zespołach złego wchłaniania.
